Wykłady gościnne

Współczesna medycyna wkracza w erę, w której leczenie przestaje opierać się wyłącznie na tradycyjnie rozumianych preparatach farmaceutycznych, a coraz częściej wykorzystuje naturalne często skomplikowane mechanizmy biologiczne organizmu jak również korzysta z osiągnięć inżynierii genetycznej. Nowoczesna terapia onkologiczna obejmuje między innymi terapie komórkowe, które polegają na podawaniu żywych, często zmodyfikowanych komórek do organizmu pacjenta w celu naprawy uszkodzonych tkanek. Szczególnie istotna jest terapia CAR-T, w której limfocyty pacjenta są genetycznie modyfikowane, aby skutecznie rozpoznawać i niszczyć komórki nowotworowe. Ta innowacyjna metoda wykazuje wyjątkową skuteczność w leczeniu nowotworów hematologicznych, oferując nadzieję pacjentom, u których tradycyjne terapie zawiodły. Dzięki mniejszej inwazyjności w porównaniu do konwencjonalnych metod, terapia CAR-T zapewnia lepszą jakość życia, ograniczając typowe skutki uboczne chemioterapii, takie jak nudności czy wypadanie włosów. Postęp nastąpił również w dziedzinie terapii genowych i biotechnologicznych metod leczenia, które umożliwiają precyzyjne kierowanie leków do komórek docelowych. Poruszona zostanie również kwestie dostępności tych innowacyjnych terapii w Polsce oraz wyzwań związanych z ich wdrażaniem do codziennej praktyki klinicznej.

Anna Stachińska –  mgr farmacji, Prezes Opolskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, zawodowo pracuje w aptece szpitalnej w Szpitalu Wojewódzkim w Opolu i jest konsultantem wojewódzkim w dziedzinie farmacji. Ponadto w latach 2019-2023 była członkinią Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Opolskiego. Członkini Polskiego Stowarzyszenia Farmaceutów Onkologicznych, posiada Certyfikat MASTER CLASS in Oncology Pharmacy of the European Society of Oncology Pharmacy.

Pokazano dowody wskazujące na bardzo istotny stosunek korzyści do ryzyka dla witaminy C w promocji zdrowia człowieka i zapobieganiu przewlekłym chorobom. Pomimo upływu lat, zainteresowanie tą witaminą nie maleje, o czym świadczy rosnąca z roku na rok liczba publikacji naukowych. Na podstawie połączonych dowodów z badań metabolicznych, farmakokinetycznych i obserwacyjnych u ludzi oraz badań RCT fazy II, wyjaśniono pewne kontrowersje związane z jej przyjmowaniem. Na podstawie licznych doniesień należy wnioskować, że dzienna dawka 200 mg to optymalne spożycie witaminy C w diecie dla większości dorosłej populacji.

Dr hab. n. farm. Przemysław Talik, prof. UO – obecnie związany z Wydziałem Chemii i Farmacji Uniwersytetu Opolskiego. Również (od 1994 roku) asystent na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum – obecnie adiunkt w Zakładzie Analityki Farmaceutycznej tej uczelni. Ceniony wykładowca w ogólnopolskim cyklu szkoleń Akademia Farmaceuty – autor licznych wystąpień dla lekarzy. Doświadczony nauczyciel, posiadający w swoim dorobku wiele publikacji i doniesień oraz prezentacji ustnych zarówno na konferencjach krajowych, jak i zagranicznych.

Skóra stanowi istotną barierę biologiczną o kluczowym znaczeniu dla efektywnego podawania substancji aktywnych. Szczególną rolę przypisuje się  warstwie rogowej naskórka (stratum corneum), gdyż to ona limituje dyfuzję i w sposób istotny ogranicza transfer substancji aktywnych w głąb skóry. Wykład przedstawia podstawy transportu przezskórnego w kontekście I prawa Ficka oraz mechanizmów dyfuzji. Skupia się na nowoczesnym podejściu umożliwiającym modyfikację przenikania substancji aktywnych, w tym wykorzystanie proleków, par jonowych, systemów przesyconych i mieszanin eutektycznych. Szczególną uwagę poświęcono nanotechnologii – nanonośnikom lipidowym, nanocząstką metali i liposomom – które umożliwiają kontrolowane i przedłużone uwalnianie substancji czynnych oraz poprawę biodostępności. Zaprezentowano rolę promotorów sorpcji (naturalnych i syntetycznych) w zwiększaniu efektywności przezskórnego dostarczania leków, w tym insuliny. Wskazano na potwierdzoną w badaniach in vitro i in vivo skuteczność nowoczesnych nośników w transporcie substancji przez skórę. Omówiono również aspekty bezpieczeństwa stosowania nanocząstek i egzosomów oraz ich potencjał regeneracyjny, przeciwzapalny i przeciwstarzeniowy. Podkreślono interdyscyplinarność zagadnienia, łączącą farmację, chemię, biotechnologię i kosmetologię w celu optymalizacji przezskórnych systemów dostarczania substancji aktywnych.

Radosław Balwierz – farmaceuta i doktor nauk farmaceutycznych. Adiunkt w Katedrze Farmacji i Chemii Ekologicznej na Wydziale Farmaceutycznym i Chemii Uniwersytetu Opolskiego, związany od ponad 10 lat ze Śląską Wyższa Szkołą Medyczną w Katowicach. Członek Prezydium Okręgowej Izby Aptekarskiej w Opolu i Prezes Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego oddział Opole. Związany z polską firmą biotechnologiczną Biotts SA. Jest autorem i współautorem ponad 80 publikacji naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Jego zainteresowania naukowe obejmują nowoczesne technologie, farmację kliniczną oraz zagadnienia z pogranicza chemii i biotechnologii.